Haemonchus contortus ( de Rode Lebmaagworm)

Wat is de rode lebmaag worm? Wat is het ziektebeeld? En nog belangrijker hoe bestrijd je deze?

Rode Lebmaagworm onder de microscoop

Rode Lebmaagworm onder de microscoop

De Haemonchus contortus

Van oudsher veroorzaakt Rode Lebmaagworm met name problemen in de zomermaanden bij opgroeiende lammeren.

De Rode Lebmaagworm, is in Nederland de belangrijkste wormsoort en het ziektebeeld dat bij een infectie hoort heet haemonchose. Volwassen wormen zitten in de lebmaag en zuigen bloed. Ze veroorzaken bloedarmoede en sterfte, maar geen diarree als alleen Rode Lebmaagworm voorkomt. Afhankelijk van de weersomstandigheden trad Rode Lebmaagworm  in het verleden vooral op vanaf eind juni tot begin september maar geleidelijk is deze periode verlengd van mei tot soms diep in het najaar.

Warm weer met af en toe een flinke bui: het zijn de ideale omstandigheden voor de eieren van de rode lebmaagworm  om zich razendsnel te ontwikkelen tot infectieuze larven.

Verschijnselen

Bleke slijmvliezen door besmetting met de Rode Lebmaagworm.

Dieren die (zwaar) besmet zijn met de rode lebmaagworm krijgen nooit diarree. De keuteltjes lijken eerder wat meer ingedroogd dan anders. Doordat de larven in de lebmaag massaal bloedzuigen, krijgen de besmette dieren bloedarmoede. Doordat ze met het bloed ook eiwit verliezen, kan er oedeem (zucht) gezien worden tussen bijvoorbeeld de kaaktakken. De dieren krijgen een dorre kleur in de vacht en ze worden slomer.                                                                            De slijmvliezen (goed te zien als u het onderooglid iets naar buiten trekt) zijn niet meer mooi roze, maar kunnen zelfs papierwit worden. Een besmetting komt meestal voor bij lammeren, maar wordt de laatste jaren ook steeds vaker gezien bij oudere dieren. Als gevolg van de ernstige bloedarmoede kunnen de dieren zelfs plotseling sterven.

Behandeling

Waarmee ontwormen?

Middelen uit de groep benzimidazolen (zoals Bovex, Panacur) werken niet meer tegen de Rode Lebmaagworm.

Tegen middelen uit de groep ivermectinen (Ivomec, Dectomax, Cydectin) is in Nederland ook al resistentie aangetoond. Heeft u uw dieren onlangs met één van deze middelen ontwormd, en vertonen ze nu toch verschijnselen van een zware besmetting? Houd er dan rekening mee dat de wormen op uw bedrijf mogelijk resistent zijn geworden tegen deze middelen. Met mestonderzoek 10 dagen na het ontwormen kunt u hier achter komen. Worden er dan namelijk nog wormeieren aangetoond, dan is de kans groot dat de wormen resistent zijn tegen het gebruikte middel. Overleg in dat geval met uw dierenarts welk alternatief middel u kunt gebruiken.

Naar preventie van Haemonchus toe is het belangrijk om regelmatig de slijmvliezen in de ogen van uw geiten te controleren. Ter bevestiging van de diagnose kunt je mestonderzoek laten uitvoeren. Bezorg hiervoor een mengmestmonster van een tiental geiten.

Tot slot zijn algemene preventieve maatregelen zoals een correct weidemanagement met voldoende wisseling van de weides van groot belang. Na 3 maanden leegstand zijn weides weer schoon.

Toch een ernstige besmetting???

Bent u te laat met ontwormen? En heeft u een dier die lusteloos is en witte oogleden? Spuit u direct vitamine B12 supplement (eventueel met ijzer toegevoegd) zodat de geit direct de rode bloedlichaampjes kan herstellen! En niet vergeten alsnog te ontwormen en voor de zekerheid contact opnemen met uw veearts!!!

Typerende witte oogleden

Typerende witte oogleden

Hebben er op het perceel in de afgelopen drie maanden vaker dieren gelopen?                                Dan zal de besmetting nog groter zijn, want met de juiste weersomstandigheden kunnen infectieuze larven van de rode lebmaagworm zeker drie maanden overleven!

Aangezien Haemonchuslarven de winter niet langer kunnen overleven op de weide, vormen moederdieren de enige bron van besmetting voor de lammeren.